Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu

Osmanlı Devleti’nin kurucusu sayılan Osman Gazi’nin babası Ertuğrul Gazi, onun babası Gündüz
Alp’tir. Gündüz Alp’in babasının Kaya Alp, onun babasının Gök Alp, onun babasının Sarkuk Alp, onun
babasının Kayık Alp olması ihtimali vardır. Yurt tutmak için Orta-Asya’dan, Türkistan’dan Doğu
Anadolu’ya gelen bir Kayı aşiretinin başında bu Sarkuk Alp’in bulunması muhtemeldir. Yurt tutulan
bölge, Van Gölü’nun kuzey-doğusunda Ahlat civarıdır.

Osman Gazi’nin büyükbabası Gündüz Alp’in, kendisi gibi Kayılardan olan Mardin Artuklularının
hizmetinde bir bey iken Caber’de Fırat’ı geçerken boğulup Türk mezarına gömülmüş olması ihtimali
düşünülebilir. Osmanlı Devleti’ni kuracak aileyi bir buçuk asır sonra Ahlat’tan oynatan sebep yaklaşan
Cengiz Han’ın Moğolları olabilir.

Ahlat-Mardin yolu, güney-batıya doğru kuşuçuşu 200 km’dir. Gündüz Alp, Artuk Arslan’ın (1201-
1239) emrettiği bir misyon için 250 km daha güney-batıya inip Caber’e gelmiş olabilir. Bu misyonda
başarılı olmayan Kayı Aşireti reisi Gündüz Alp’ı kaybedip onun oğlu Ertuğrul Gazi’nin başkanlığında
1230 yazında Yassıçemen meydan muharebesinde 39 yaşlarındaki Ertuğrul Bey, Türkiye sultanı
Alâeddin Keykubad’a küçük fakat yiğitçe bir hizmette bulunmuş olmalıdır.

Bunun üzerine Alâeddin, Ertuğrul Bey’e Bizans sınırında dirlik vermiştir. Ertuğrul, Erzincan’dan
kuş uçuşu 900 km yol alarak batıdaki dirliğine erişmiştir. Muhtemelen tarih 1231 yılıdır ve Osmanlı
Devleti’nin nüvesi kurulmuştur. Ertuğrul Bey, Türkiye Đmparatorluğu’nun bir uc beyi durumundadır.
Selçuklu Türkiye’sinin Bizans’a karşı olan batı sınırları, iki büyük uc beyi tarafından
korunmaktadır, kuzey’de Kastamonu’da oturan Çobanoğulları ve güneyde Germiyanoğulları. Ertuğrul
Bey 1281’de ölünceye kadar 50 yıl bu Çobanoğullarına tabidir. Doğrudan doğruya Konya’daki Selçuklu
Đmparatoru’na bağlı büyük uc beylerinden değildir.

Ertuğrul Gazi’ye verilen yurd Bursa-Bilecik illerinin sınırlarının birleştiği yöredir ve 1 km2
kadar bir toprak parçasından ibarettir. Söğüt, sonradan Bizans’tan fethedilerek başkent yapılmıştır.
Ertuğrul Gazi’nin yerine oğlu Osman Gazi geçmiş ve 1324’e kadar 43 yıl saltanat sürmüştür. 1300
yılına kadar babası gibi Çobanoğullarına tabi küçük bir uç beyi olan Osman Gazi, bu tarihte doğrudan
doğruya Konya Selçuklularına bağlı büyük bir uc beyi mevkiine yükselmiştir.

Bu suretle Osmanlı devletçiliği 69 yıl Çobanoğullarına, Kastamonu’ya tabi yaşamıştır. 1308’de
Selçukoğulları düşünce Osman Bey, doğrudan doğruya Tebriz’de oturan Đlhan’ın büyük uc beylerinden
biri haline gelmiş ve Đlhan’ın Anadolu umumî valileri tarafından kontrol edilmiştir. Đlhanlılara tabiiyet,
1335’e kadar devam eder.
Osman Gazi 1281’de babasından 4.8 km2 kadar aldığı toprak mirasını 16 km2’ye çıkartarak
1324’te oğlu Orhan Gazi’ye devretmiştir.Bu toprakları Bizans’tan fethetmiştir. Osman Gazi’nin bıraktığı
miras bugünkü Bilecik ili, Eskişehir merkez ilçesi, Sakarya’nın Gevye, Akyazı, Hendek, Kütahya’nın
Domaniç, Bursa’nın Mudanya, Yenişehir ve Đnegöl ilçelerinden ibarettir.

Orhan Gazi, babasının yıllardan beri kuşattığı Bursa’yı alarak (6 Nisan 1326) başkent yaptı. Bu
suretle 1321’de Marmara’ya erişen ve denize çıkan Osmanlılar bir Bizans şehri daha aldılar ve az sonra
Karadeniz’e de çıktılar. 1231’den 1326’ya kadar 65 yıl üç Osmanoğlu birer prenstir. Sadece 1300’de
Selçuklu sultanından tablü’l-alem alarak büyük uç beyi olmuşlardır. 1326’dan itibaren Orhan Gazi artık
gerçek bir kraldır ve Anadolu Türkmen beyleri içinde yalnız Karamanoğlu aynı seviyededir.

1335’te Sultan Orhan artık Đlhanlılara bağlılıktan kurtulur ve tamamen müstakil, askerî bakımdan
çok güçlü, fevkalâde dinamik bir devletin başı olur. 1324 Şubatı’ndan 1362 Mart’ına kadar 38 yıl süren
saltanatı fetihlerle geçer. Babasının dehasını, belki daha büyük çapta tevarüs etmiştir. Son derece
mahir bir diplomasi ile hem Anadolu Türkmen Beylikleri, hem Balkan devletleri, hem de Bizans ile
münasebetlerini devam ettirir ve daima Osmanlı Devleti’nin lehine durumlar meydana getirir.
1329 Mayısında, o sırada çok mühim bir şehir sayılan Đznik’i fetheder. Şehri geri almak isteyen
Bizans imparatoru III. Andronikos Paleologos’u Türk topraklarına sokmadan Boğaziçi’ne 40 km
mesafede, Gebze civarında yakalar. Yapılan savaşta imparator yaralanıp kaçar ve iki imparatorluk
prensi muharebe meydanında kalır. Bu Pelekanon meydan muharebesi (2 Mart 1313) Osmanlı
hükümdarının şöhretini bütün cihana yayar. Zira Avrupa’nın unvan ve protokol bakımından birinci
hükümdarı sayılan Bizans Đmparatorunu açık sahra muharebesinde yenmiştir.

1345’te ilk Türkmen beyliği olarak Balıkesir-Çanakkale çevresinde saltanat süren Karesi beyliğinin
topraklarını Osmanlı Devleti’ne katar ve Çanakkale Boğazı’nın Asya yakasını tutar. 1354’te Orhan
Gazi’nin büyük oğlu Veliahd Gazi Süleyman Paşa Gelibolu yarımadasına, Rumeli’ye, Balkanlara,
Avrupa’ya ayak basar. Türk tarihinin dönüm noktalarından biridir. “Rumeli Fâtihi” şanını kazanır.
Gelibolu yarımadasını fetheder. 1354’te Ankara’yı da alır. 1359’da attan düşerek ölür ve Bolayır’daki
büyük millî ziyaret yerlerinden olan türbesine gömülür. Yerini kardeşi Gazi Murad Bey (I. Murad) alır.
Murad Bey daha 1359’da Meriç’i aşarak Dimetoka’yı alır ve Đstanbul surlarına kadar akınlar yapar.
1362’de babası Orhan Gazi’nin yerine geçer. 4 ay sonra 1362 Temmuzunda da Edirne’yi fetheder. Artık
Osmanlı Devleti bir imparatorluktur. Dünyanın güçlü devletlerinden biridir ve çekinilecek bir askerî
güçtür.

Sultan Orhan’ın oğluna bıraktığı servet 95 km2 dir. Bugünkü Bilecik, Bursa, Balıkesir,
Sakarya, Kocaeli, Bolu illerinin tamamını, Çanakkale ve Eskişehir illerinin en büyük kısmını, Đstanbul
ilinin Asya topraklarının büyük kısmını, Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, Ankara, Manisa, Kütahya, Đzmir
illerinden de bazı parçaları içine alır. Bu topraklar üzerinde Orhan Gazi’nin devletinin nüfusu, o zamanki
Đngiltere krallığının nüfusundan çok fazladır. Ve bu topraklar o çağda dünyanın en zengin ülkeleri
arasındadır. Boğazlar, Marmara, Ege, Karadeniz arasında iki kıtaya yayılmıştır. Dehşetli bir jeopolitik
ehemmiyet arz etmektedir.

I. Sultan Murad, 1362’de babasının yerine geçtikten bir kaç ay sonra Edirne’yi aldığı zaman,
büyükbabasının babası Ertuğrul Gazi’nin Sakarya çevresinde yurt tutması üzerinden 131 yıl geçmiştir.
131 yılda Sakarya’dan Meriç’e varılmıştır. Bu toprakların mühim kısmı gaza ve cihad yoluyla
Hristiyanlardan fethedilmiş ve Türkleştirilmiştir. 1335’ten itibaren Türkiye’nin en güçlü hükümdarı ve
lideri olan Sultan Orhan’dan sonra 1362’de Sultan Murad artık hiç bir Anadolu Türkmen beyliğince
münakaşa edilemeyecek bir dereceye erişerek saltanatına başlamıştır.